بستر روسازی راه
(برای دیدن مطلب مورد نظر اطفاٌ کلیک کنید.) 1- تعریف 2- آماده سازی بستر روسازی راه 3- تثبیت خاک نامناسب 4-تراکم بستر روسازی راه 5-مقاومت خاک بستر روسازی راه
1- تعریف بستر روسازی راه، سطح لایه متراکم شده خاکریزها، برشها و یا زمین طبیعی موجود و یا اصلاح شده است. این بستر طبق مشخصات و شرایط زیر آماده شده و اولین قشر روسازی راه روی آن قرار می گیرد. بستر روسازی، که نهایتاً پی روسازی راه محسوب می شود، کلیه بارهای وارده ناشی از جسم روسازی و وسایل نقلیه روی آن را تحمل می کند. 2- آماده سازی بستر روسازی راه بستر روسازی راه، بر حسب آن که در خاکریزی، خاک برداری، برش سنگی و یا زمین طبیعی باشد، بشرح زیر آماده می شود: خاکریزی ها برای آماده سازی بستر روسازی راه در خاکریزی دو قشر نهایی خاکریز، هر قشر به ضخامت 15 سانتیمتر، از خاکهای 1- A تا 7- A که در طبقه بندی آشتو قرار گرفته اند، انتخاب و در تمام عرض راه پخش شود و پس از آب پاشی و شیب بندی طبق مشخصات این فصل ( بند 2-4 ) کوبیده و آماده گردد. برای راههای با ترافیک سنگین دو قشر نهایی از نوع خاکهای 1- A تا 3- A آشتو انتخاب می شود و یا اینکه مصالح موجود با استفاده از مواد تثبیت کننده نظیر آهک و یا سیمان تقویت می شود. خاک برداری ها سطح کف برش ها که بر اساس نیمرخ های عرضی برداشت می شود ممکن است در یکی از دو حالت زیر باشد: برش های خاکی در این گونه برش ها، بستر روسازی راه با رعایت بند 2-2-1 برای دو قشر نهایی آماده می شود و در صورتیکه لازم باشد اقدام به تعویض مصالح دو قشر نهایی کف ترانشه با استفاده از مصالح مرغوب می گردد بطوری که هر یک از دو قشر بستر روسازی دارای کیفیت، مقاومت و تراکم لازم طبق مشخصات شود. برش های سنگی در برش های سنگی، معمولاً کف ترانشه ها دارای مقاومت کافی می باشد، لیکن به دلیل ناهمواری حاصل و غیر قابل نفوذ بودن سنگ، بستر راه با انجام یک قشر خاکریز از مصالح منتخب، به ضخامت 15 سانتیمتر و در ترانشه های سنگی نامرغوب، مانند مارن یا گچ، با دو لایه خاکریز به ضخامت هر لایه 15 سانتیمتر سطح بستر روسازی راه آماده می شود. بنابراین، در برش های سنگی، کف ترانشه ها حداقل به میزان 15 سانتیمتر، اضافه بر رقوم تعیین شده برای پی روسازی، برداشته و با مصالح منتخب خاکریزی، آب پاشی و کوبیده می شود تا همواری و مقاومت لازم برای سطح بستر روسازی حاصل گردد. راه های موجود در صورتی که روسازی راه جدید، بر روی سطح روسازی راه موجود قرار گیرد، بشرح زیر عمل می شود: راه های شنی یا خاکی چنانچه سطح راه موجود شنی و یا خاکی باشد این سطح تا عمق 15 سانتیمتر شخم زده می شود. اگر مصالح راه موجود، مرغوب باشد، آب پاشی و شیب بندی و مجدداً طبق مشخصات کوبیده می شود، تا مقاومت لازم حاصل گردد. اگر مصالح راه موجود مرغوب نباشد، مصالح منتخب به میزان کافی روی سطح شخم زده شده اضافه شده و با مصالح موجود مخلوط و سپس آب پاشی، شیب بندی و کوبیده می شود، تا سطح مورد نظر با مقاومت کافی حاصل گردد. راه های آسفالتی برای راه های آسفالتی چنانچه بررسی های انجام شده نشان دهد که آسفالت موجود قابل استفاده نیست، باید لایه های آسفالتی برداشته شده و سطح زیرین راه مانند قسمت بالا آماده گردد و یا اینکه با استفاده از روشهای بازیافت ( فصل سیزدهم ) روسازی بازیافت گردد. 3- تثبیت خاک نامناسب در محل هایی که خاک مناسب، جهت مصرف در دو قشر نهایی خاکریز، برای آماده نمودن بستر روسازی راه، در دسترس نبوده و یا حمل آن مقرون به صرفه نباشد، می توان از تثبیت خاک با آهک و یا مواد و ترکیبات شیمیایی دیگر استفاده کرد. در این آئین نامه کلیه خاکهای گچی، نمکی، نباتی و مصالح حاوی مواد آلی و نیز خاکهائیکه حداکثر وزن مخصوص خشک آنها با روش 180 T طریقه D آشتو کمتر از 55/1 تن در متر مکعب باشد در شمار مصالح نامناسب قرار می گیرند. 4-تراکم بستر روسازی راه تراکم بستر روسازی در صورت نیاز در یک یا دو قشر نهایی در خاکریز یا کف ترانشه، بر حسب اینکه مصالح موجود یا مصالح جایگزین دانه درشت یا دانه ریز باشد، طبق مشخصات مندرج در جدول 1 انجام می شود. میزان کوبیدگی، بر اساس روش آشتو اصلاح شده 180- T ( طریقه D ) اندازه گیری می شود. در راه های فرعی درجه دو، به جای دو لایه 15 سانتیمتری، می توان از یک لایه به ضخامت 20 سانتیمتر استفاده نمود. تراکم لایه های مذکور بایستی با مناسب ترین رطوبت انجام شود ( حدود نوسان رطوبت %2 ± نسبت به رطوبت بهینه می باشد. ) تعیین شاخص تراکم نسبی دو لایه نهایی بستر روسازی تابع طبقه بندی خاک مصرفی در این لایه ها است که قبل از آزمایش تراکم، مشخص می شود. جدول1- درصد تراکم بستر روسازی در دو لایه نهایی خاکریزی و خاکبرداری بستر روسازی راه نوع راه | میزان تراکم لایهها | خاک درشتدانه 1 A تا 3 A | خاک ریزدانه 4 A تا 7 A | آزاد راهها، بزرگراهها و راه های اصلی و فرعی درجه یک راههای فرعی درجه دو و راههای روستایی | 100 95 | 95 90 |
5-مقاومت خاک بستر روسازی راه مقاومت خاک بر حسب سی بی آر آزمایشگاهی و یا ضریب برجهندگی تعیین می گردد که رابطه تبدیل آنها بیکدیگر در فصل یازدهم نشان داده شده است. اندازه گیری سی بی آر در رطوبت بهینه، یا اشباع و یا در هر شرایط دیگر به وضعیت جوی – اقلیمی محل پروژه بستگی دارد که برابر گزارش توجیهی و فنی مشاور و تصویب کارفرما تعیین می شود. در این آئیننامه معیار مقاومت و یا تحمل باربری خاک بر حسب سیبیآر اشباع معادل سیبیآر نظیر در 95 درصد تراکم برای خاکهای درشتدانه و 90 درصد برای خاکهای ریزدانه، طبق روش 1883 ASTM-D و با تراکم 1557 D تعیین میگردد. مقاومت خاک بستر بر حسب ضریب برجهندگی با روش آشتو 307 T اندازهگیری می شود. |