کلاس پاسخگویی به شبهات دینی
با هجمه بزرگ فرهنگی استکبار جهانی، همانهایی که در میدان های جنگ از پا درآمدند و از طرق مختلف نتوانستند انقلاب مقدس جمهوری اسلامی ایران را نابود سازند، امروز اما فهمیده اند که رمز موفقیت این انقلاب و درخشش بی نظیر ایرانیان همانا پایبندی به دین مقدس اسلام و مذهب تشیع است، از این رو با تمام پتانسیل خود به میدان آمده اند تا ریشه ها مذهبی و علقه های دینی را در میان آحاد ملت ایران علی الخصوص جوانان به سخره گرفته و بخشکانند. آری دشمن باور دارد یک انسان لاقید را راحت تر می تواند از صحنه محو کند زیرا سرسخت و شکست ناپذیر نیست، چرا که نور ایمان به خدای یکتا و اسلام ناب محمدی (ص)، اگر در دلها جای گیرد، هیچ نیرویی تاب روبرو شدن با آن را نخواهد داشت.
توسعه فضای مجازی، اینترنت، شبکه های اجتماعی، ماهواره و ... ابزارهایی است دو لبه که بنظر می رسد، دشمنان اسلام و قرآن بیشتر در آن توفیق داشته اند تا رسانه های مبلغ اسلام. از این روست که هر روزه شاهد طرح شبهات رنگارنگ، بی پایه و اساس و بی منطق نسبت به مسائل دینی، حکومت اسلامی مربوط به صدر اسلام تا کنون هستیم. اکثریت این شبهات با اندک تأمل مخاطب و آگاه بودن وی ، به سرعت رنگ می بازد لکن اگر دقت و درایت کافی بکار برده نشود بخاطر تعدد و تکرار می تواند زمینه لغزش انسان را فراهم آورد.
در کلاس پاسخگویی به شبهات دینی با طرح شبهات دینی پرتکرار که مشغولیت ذهنی بسیاری از همکاران دانشگاهی را فراهم نموده است، ضمن پاسخگویی، شیوه جمع آوری اطلاعات از منابع اصیل و دریافت پاسخ در خصوص موارد آتی به مخاطب آموخته می شود.
این دوره آموزشی طی 6 جلسه به مدت 12 ساعت در روزهای 7 و 21 و 28 خرداد آغاز و 4 و11 و 25 تیرماه با حضور 100 نفر از علاقه مندان خاتمه یافت. این دوره با همکاری مدیریت ارتباطات فرهنگی و اجتماعی و بسیج کارکنان دانشگاه و با تدریس استاد برجسته حجت الاسلام و المسلمین محمود ابوالقاسمی برگزار شد.
بسمه تعالی
خلاصه ای از کلاس پاسخگویی به شبهات دینی
استاد: حجت الاسلام و المسلمین محمود ابوالقاسمی
لَاِن شَکَرتُم لَازیدَنَّکم؛ اگر شکر کنید شما را زیاد می کنم.(نگفته لازیدکم؛ نعمت را زیاد می کنم) یعنی اینکه ظرفیت های شما را اضافه می کنم (مانند ربَّ زَدنِی عِلماً؛ خدایا به واسطه علم، "من" را اضافه کن نه اینکه علم من را اضافه کن). علت این دعا این است که هریک از نعمات، ظرفیتی می خواهد تا بتوانیم از آن بهرهمند شویم، لذا از خدا می خواهیم ظرفیت بهره مندی از نعمات الهی به ما عطا گردد. "شکر" یعنی "قدردانی کردن". ما معمولا قدر نعم الهی را نمی دانیم لذا از داشتن آنها، خوشحال، و از نداشتن آنها، ناراحت نمی شویم(مانند نعمت ماه رمضان). برای هریک از نعمات الهی شکری لازم است، که اگر (با وسوسه شیطان) شکر نکنیم آن نعمت ها را از دست می دهیم؛ انَّ الشَّیطان یَعِدُکُمُ الفَقر. یکی از مهمترین نعمتی که اگر قدر آن را ندانیم از ما بازخواست می شود، نعمت "ولایت" است و اگر قدر آن را بدانیم "ظهور" اتفاق می افتد.
خافِضَهٌ رافِعَهٌ (واقعه۳) : [خداوند] پست‌کننده [و] بالابرنده است. یعنی ترفیع دهنده و خار کننده در این دنیا خداوند متعال است در نتیجه در همه امور باید به خداوند توکل نمود.
از نشانه های مؤمن 1)وفای به عهد 2)راستگویی 3) امانت داری است که دومی از بقیه مهم تر است.
سجده ملائکه بر آدم تشبیهی از حادثه عظیم پذیرش ولایت علی بن ابیطالب است؛ شیعیان امیرالمؤمنین ارزشی بیشتر از ملائکه دارند و کسی که ولایت حضرت علی(ع) را نپذیرد از شیطان پست تر است.
"عبودیت" از ریشه "عبد" به معنی "هماهنگی قلبی" است. این امر مقدمه ای (شرط لازم و کافی) برای "عبادت" که "علامت عبودیت" است، می باشد. لذا هر "عبدی" "عابد" است ولی هر "عابدی" لزوما "عبد" نیست. یعنی "عبادت" شرط لازم برای "عبد" بودن است ولی کافی نیست.
هدف از خلقت جن و انس، عبادت پروردگار بوده است. جن بر خلاف فرشته قدرت اراده دارد، یعنی می تواند تصمیم بگیرد که کاری را بکند یا نکند. جنیان شامل انواع مؤمن و کافر هستند و ابلیس از نوع کافر بود که با نافرمانی از خداوند بر انسان سجده نکرد. انسان نیز بر پایه قدرت اراده می تواند در خوبی از ملائکه پیشی بگیرد و در بدی از جن (شیطان) هم پست تر گردد.
أوَ لَمْ یَرَ الَّذینَ کَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضَ کانَتا رَتْقًا فَفَتَقْناهُما (الأنبیاء30) : آیا کسانی که کفر ورزیدند ندانستند که آسمانها و زمین به هم پیوسته بودند، و ما آن ها را از هم جدا ساختیم. یعنی ابتدائا که عوالم درهم تنیده بودند حضرت آدم در بهشت سکنی داشت و درآنجا شیطان و فرشتگان را میدید، لکن وقتی عوالم از یکدیگر جدا شدند دیگر در این عامل مادی که ما هستیم عوالم معنوی به راحتی قابل مشاهده نیست. (هرچند با دستیابی به کمالات معنوی امکان مشاهده وجود دارد.)
مثال جبر و اختیار مانند ماشین خرابی است که فرمان آن در دست ماست (اختیار) ولی چند نفر آن را هل می دهند(جبر). به این ترتیب قسمت جبر، اختیارات ما را محدود نمی کند. خداوند در مورد جبر از ما بازخواست نمی کند، هرچند که خیلی از امور جبری توسط اعمال اختیاری ما قابل تغییر هستند. (افزایش 40 ساله عمر فرعون بخاطر اطعام دادن به خلق خدا، افزایش طول عمر با سله رحم) اراده سبب رشد ما می شود.
خداوند ائمه اطهار را در عالم غیرماده و قبل از خلقت آزمود و سپس انتخاب کرد. لذا ظلمی به سایر مخلوقات نشده. ضمن اینکه ملاک "وضعیت ابتدایی" و "رشد" طی زندگی در این دنیاست. در یک مرتبه از رشد درجا زدن و ماندن ارزشی ندارد. (حرکت از 4- به 2- و حرکت از 10به 12)
در قرآن اشاره به خلقت انسان از خاک 5 عالم دارد: 1) طین (گلی از عالم ارواح) 2)طین لازب (گلی از عالم برزخ) 3) صلصال من حما مسنون (گلی از دخان لطیف) 4) صلصال کالفخار (گلی از دخان غلیظ) 5) تراب (گلی از عالم مادی) و این راز خلقت موجب می شود که بتوانیم با 5 عالم دیگر ارتباط داشته باشیم. بهترین زمانی که این گل ها نمود دارند "احسن تقویم" است.
"خسف": باز شدن زمین و بلعیده شدن عده ای و سپس برگشتن زمین به حالت اول. "مسخ": قیافه فرد شبیه حیوان شدن. "رجعت": زنده شدن مردگان
رجعت در گذشته اتفاق افتاده و در آینده نیز تکرار می شود و یک علت آن در هم فرورفتن عوالم در آخرالزمان است.
امام زمان به علی بن مهذیار می فرمایند شیعیان ما به سه دلیل از رؤیت ما محروم هستند: 1) مشغول شدن دنیا 2)عدم توجه به ضعفا 3)پاک نکردن فضای جامعه به نحوی که ذهن ها به امام زمان(عج) جلب شود.
طی زمان: حرکت در یک مکان ثابت، در گذر زمان (گذشته به حال، حال به آینده). طی مکان: حرکت در زمان ثابت، به مکانی دیگر (فی الحال با چند قدم حرکت از یک طرف زمین و رسیدن به طرف دیگر آن). زمان در اختیار امام عصر است. ایشان از نظر مکانی در این دنیا هستند ولی در زمان ظهور هستند. چون آینده در اختیار ایشان است بر ما تسلط دارند.
...لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ حَتّی یَلِجَ الْجَمَلُ فی سَمِّ الْخِیاطِ... (اعراف40)؛ درهای آسمان برایشان باز نمی شود و به بهشت هم داخل نمی شوند تا آنگاه که شتر یا طناب کشتی از نوک سوزن عبور کند. "جمل" در این آیه به معنی "نفس" است که فقط درصورت ذبح آن و یا درصورتی که طناب لنگر کشتی[تعلقات دنیا] پاره و ریش ریش شود، میتوان به مدارج عالی عروج نمود.درهای آسمان در ماه مبارک رمضان باز میشود و درصورتیکه نفس خود را کنار بگذاریم میتوانیم این درها را به روی خود باز نگهداریم. درهای آسمان همچنین هنگام نماز و نیز هنگام صف آرایی حق و باطل باز می شود. فوت:ذبح نفس ، موت: از بین رفتن
عبادت سه وضعیت/مرتبه دارد؛ 1) استحمام/ شستشو 2) غذا 3) معراج. متاسفانه ما اغلب از مرحله اول (شستن گناه های قبلی) می مانیم برای همین لذت عبادت و معنویت را نمی چشیم. برای همین نماز ما موجب رشد ما نمی شود، چون صرف پاک نمودن ما از گناهانمان می شود. (در حدیث است کسی که غیبت کند یا شراب بخورد، تا 40 روز نماز ندارد. نه اینکه نماز نخواند، بلکه ثواب نماز او صرف شستشوی او از گناهی که مرتکب شده، می شود.)
وَ کَذلِکَ نُری إِبْراهیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ... (انعام75)؛ دیدن ملکوت همچون ابراهیم کار سختی نیست و برای کافران هم میسر است، به شرطیکه نظاره کردن همراه با تفکر و تعمق باشد. تفکر مقدمه نظاره کردن است (اولم یتفکروا... اولم ینظروا...) ذکر باید همواره با فکر قرین باشد اگر نه ذکر نیست. مرتبه بعدی نظاره کردن، دیدن با ادراک (عین الیقین) است.
آیه مفهومی است که خداوند قرار داده تا با آن حقیقتی عظیم را درک کنیم. مثلا خواب آیه ای از مرگ، برق آیه ای از قیامت، شب آیه ای از ظلمات و نور آیه ای از عدل است.
حضرت علی (ع) فرمودند هیچ آیه ای بزرگتر از من (علی) نیست و هیچ خبری بالاتر از من (علی) نیست. (آیت الله العظمی)
نتیجه تفکر و نظاره عمیق، صلوات بر محمد و آل محمد است. "صلِّ" یعنی نزول رحمت؛ رحمت از جانب نبی و آل نبی جاری می شود. صلوات ذکری است که درونش فکر است و سبب ورود به ملکوت است. آن مقداری از نماز مقبول است که فکر ما ملازم ذکر نماز باشد، وگرنه غفلت است.
علت اینکه وقتی خدمت اولیاءالله هستیم قلب هایمان رقیق است و از فکر دنیا فارغ هستیم این است که وقتی خدمت ایشان هستیم تفکر می کنیم. اگر تلاش کنیم و از قید نفس نجات یابیم درهای آسمان و بهشت به روی ما گشوده می شود. تفکر باعث پیشرفت معنوی می شود. اگر میخواهیم دوره ظهور را درک کنیم، باید به امام زمان فکر کنیم.
گزیده ای از سوالاتی که در دوره پاسخگویی به شبهات مطرح و پاسخ داده شد.
- وقتی که خداوند نیازی به شکر نعمت از سوی ما ندارد، چرا باید شکر گزاری نمود؟
- چگونه و از چه راهی شیطان موجب فقر ما می شود؟
- چرا حضرت آدم می توانست فرشتگان و شیطان را ببیند ولی ما نمی توانیم؟
- انواع عوالم چیست و درهم فرو رفتن یا جدا شدن عوالم چه منافع و پیامدهایی دارد؟
- نشانه های مؤمن چیست؟
- آیا وقتی امام زمان ظهور کند، همه را می کشد؟
- آیا ما شیعیان هم بهنگام ظهور کشته می شویم؟ جایگاه شیعیان در میان خلایق خداوند کجاست؟
- چرا ملائکه باید بر آدم سجده می کردند و این نماد چه بود؟
- ماهیت شیطان از چیست و اگر او خطاکار بود و قرار بود نافرمانی کند چرا خدا او را خلق کرد؟
- ماهیت جن چیست و انواع آن کدام است؟
- فرق "عبادت" با "عبودیت" در چیست؟ آیا هر عابدی ، عبد است؟
- مفهوم جبر و اختیار به بیان ساده چیست؟
- چگونه باوجودیکه بعضی فلج یا مریض یا دارای نقص عضو آفریده می شوند و شرایط یکسان با دیگر بنده ها را ندارند با یکدیگر مقایسه می شوند؟
- وقتی یک بچه در خلال یک بازی کودکانه موجب مرگ یک بچه دیگر می شود، آیا خدا از این ماجرا خبر دارد؟ آیا این تقدیر(قسمت) اوست؟
- اگر با کمک پزشکان یک بیماری را برطرف کنیم یا یک نفر را از یک حادثه مرگ نجات دهیم، آیا تقدیر خداوند را تغییر داده ایم؟
- بنظر می رسد موضوع تقدیر (قسمت) با اختیار انسان در تضاد است . توضیح دهید؟
- چرا خداوند ائمه و معصومین را برتری داد؟ این امر منافات با عدالت خداوند نیست؟ (اشاره به انتخاب ائمه در عالم زر)
- چگونه وقتی ائمه علم کامل داشتند، انتخاب های آنها فضیلت تلقی میشود؟ (مثلا اینکه حضرت علی جای پیامبر خوابیدند اگر می دانستند که کشته نخواهند شد.)
- چگونه است که انسان مادی میتواند با عالم ارواح و برزخ ارتباط داشته باشد. (طی ارض و نیز دیدن برخی صحنه های غیرمادی و ماورایی توسط برخی عرفا)
- چرا باید شکر کنیم درحالیکه خدا نیازی به شکر ما ندارد؟ هدف از شکر چیست؟
- مفهوم رجعت و خسف چیست؟
- چرا برخی می توانند امام زمان را ببیند ولی ما نمی توانیم؟ چه کنیم که به این فیض برسیم؟
- امام زمان یعنی چه؟ آیا حضرت امام مکان نیستند؟ این دو چه فرقی با هم دارند؟
- "فوت" با "موت" چه فرقی دارد؟
- آیا مرگ وحشتناک است؟ آیا شب اول قبر ترسناک است؟ فشار قبر چیست؟
- مراد از "درهای آسمان" چیست و تحت چه شرایط، ایام و برای چه کسانی باز می شود؟
- چرا باید نماز را اول وقت بخوانیم درحالیکه زمان طولانی برای انجام آن وجود دارد؟ آثار آن چیست؟
- مراتب آثار عبادات در وجود انسان چیست؟ و ما معمولا در چه مرتبه ای قرار می گیریم؟
- می گویند "کسی که غیبت می کند و یا شراب می خورد تا 40 روز نماز ندارد." این یعنی که تا 40 روز نماز نخواند؟ چون وقتی نمازش پذیرفته نمی شود خوب بهتر است نماز نخواند.
- تفکر و نظاره کردن بر عالم خلقت چه منافعی دارد ؟ کدامیک مقدم بر دیگری است؟
- مفهوم آیات و نشانه ها یعنی چه و چرا خداوند برای ما از آیات و نشانه ها مثال می زند؟
- آیت الله العظمی یعنی چه و اولین بار به چه کسی اطلاق شده است؟
- صلِّ (صلوات) یعنی چه و صلوات چه فایده ای دارد؟
- چرا وقتی در محضر علما و ائمه دین هستیم قلبمان رقیق می شود و نسبت به دنیا بی رغبت می شویم ولی وقتی از آنها جدا میشویم مجددا به دنیا علاقمند می شویم؟
- مراتب ابعاد وجودی ما چیست و چرا در روز حساب با اعمال نیک و بدی مواجه می شویم که انجام نداده ایم ولی در کارنامه ما ثبت شده است؟
|