ضرورت وجودی و نیاز کشور

جداسازی مخلوط های شیمیایی به اجزای سازنده از هزاران سال پیش به صورت یک هنر انجام شده است به طوری که تمدن‌های قدیمی تکنیک‌های مختلفی را برای (1) استخراج فلزات از سنگ معدن، عطر از گلها، رنگ ها از گیاهان و پتاس از خاکستر گیاهان سوخته، (2) تبخیر آب دریا برای بدست آوردن نمک ، (3) پالایش سنگ آسفالت و ، (4) تقطیر نوشیدنی‌ها توسعه بکاربرده‌اند.مثال بارز اهمیت فرآیندهای جداسازی در بدن انسان، کلیه است که ادامه زندگی بدون عملکرد مناسب این عضو امکان‌پذیر نمی‌باشد زیرا کلیه غشائی است که بطور گزینشی آب و مواد زائد حاصل از سوخت و ساز بدن را از خون خارج می‌کند.

جداسازی شامل غنی‌سازی، تغلیظ، خالص‌سازی، پالایش و ایزوله کردن برای شیمیدان‌ها و مهندسان شیمی از اهمیت زیادی برخوردار است. متخصصان شیمی عمدتا از روش‌های جداسازی تجزیه‌ای مانند کروماتوگرافی برای تعیین غلظت مخلوط‌ها استفاده می‌کنند. همچنین از تکنیک‌های جداسازی مقدماتی مقیاس کوچک (مشابه روش‌های جداسازی تجزیه‌ای)برای بازیابی و خالص‌سازی مواد شیمیایی بهره می‌گیرند. اما مهندسان شیمی بر ساخت مواد شیمیایی تمرکز دارند که در آن از روش‌های جداسازی اقتصادی در مقیاس بزرگ استفاده می‌شود و با روش‌های آزمایشگاهی تفاوت قابل‌توجهی دارند. برای مثال، در آزمایشگاه شیمی‌دان‌ها مخلوط هیدروکربن‌های سبک را با کروماتوگرافی گاز-مایع جدا کرده و آنالیز می‌کنند. در حالیکه در یک واحد بزرگ، یک مهندس شیمی از تقطیر برای جداسازی مخلوط هیدروکربنی مشابه استفاده می‌کند.

آزمایشگاههای تحقیقاتی گرایش فرآیندهای جداسازی عبارتند از:

آزمایشگاه تحقیقاتی فرآیندهای پیشرفته جداسازی

آزمایشگاه تحقیقاتی فرآیندهای غشایی

آزمایشگاه تحقیقاتی انرژی‌های تجدیدپذیر- بخش پیل سوختی

زمینه‌های فعال دانشکده مهندسی شیمی در گرایش فرآیندهای جداسازی عبارتند از:

سنتز و ارزیابی انواع غشاهای جداسازی گازی

سنتز و ارزیابی انواع غشاهای جداسازی مایع

بررسی انواع فرآیندهای غشایی اسمز (معکوس و مستقیم)

بررسی جداسازی با غشاهای مایع

بررسی انواع فرآیندهای استخراج مایع

سنتز و ارزیابی انواع غشاهای تبادل یون (آنیونی-کاتیونی) برای انواع سیستم‌های الکتروشیمیایی (الکترودیالیز و پیل سوختی)

بررسی انواع فرآیندهای فیلتراسیون (میکرو- اولترا- نانو)

بررسی فرآیندهای جداسازی الکتروشیمیایی

بررسی فرآیندهای الکتروغشایی

بررسی راکتورهای بیولوژیکی غشایی

حذف آلاینده‌ها از آب و پساب با روش‌های جداسازی پیشرفته

شیرین‌سازی گاز طبیعی با روش‌های جداسازی پیشرفته

گوگردزدایی از سوخت‌های فسیلی با روش‌های الکتروشیمیایی

بررسی و بکارگیری فرآیندهای پیشرفته در خالص‌سازی گاز هیدروژن

بکارگیری نرم‌افزارهای تجاری (فلوئنت، کامسول...) در مدلسازی و شبیه‌‌سازی فرآیندهای جداسازی

......

قابلیت ها و تخصصی که فارغ التحصیلان در این رشته بدست می آورند

در گرایش فرآیندهای جداسازی اصول عملیات جداسازی در مقیاس بزرگ با تاکید بر روش‌هایی که مهندسان شیمی برای تولید محصولات شیمیایی مطلوب بصورت اقتصادی بکار می‌گیرند، ارائه خواهد شد. بهبود روش‌های جداسازی کلاسیک نظیر تقطیر، جذب، استخراج مایع-مایع، لیچینگ، خشک کردن و تبلور به همراه روش‌های جدیدتر شامل جذب سطحی و جداسازی غشایی ارائه می‌گردد. با استفاده از اصول فرآیندهای جداسازی، مهندسان شیمی می‌توانند با موفقیت فرآیندهای صنعتی را توسعه، طراحی و عملیاتی نمایند.

عناوین برخی از محورهای تخصصی رشته مهندسی شیمی‌-‌گرایش فرآیند های جداسازی

اصول فرآیندهای جداسازی غشایی

فرآیند جداسازی خاص

پدیده های سطحی

بکارگیری فرآیندهای الکتروشیمیایی در جداسازی

الکترودیالیز و پیل‌‌های سوختی

صنایع و حوزه‌هایی که فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در آن به فعالیت بپردازند

علاوه بر صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، مهندسین شیمی در حوزه‌هایی مانند صنایع غذایی، دارویی، بیوتکنولوژی، صنایع تصفیه آب و پساب، صنایع رنگ، علوم هسته‌ای و صنایع نیروگاهی نیز در بخش‌های طراحی و مهندسی و همچنین راهبری واحدها فعالیت می‌نمایند.

سیلابس کارشناسی ارشد مهندسی شیمی - فرآیندهای جداسازی

تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی شیمی در هر گرایش 32واحد می‌باشد.

گذراندن 12 واحد از مجموعه دروس اصلی الزامی است.