مهندس حسام الدین گرزین دانشجوی دوره دکتری مهندسیشیمی، دوشنبه بیست و نهم دیماه ۱۳۹۹، از رساله خود با عنوان « مطالعه و مدلسازی تجربی فرآیند استخراج حلالی عناصر پرازئودیمیم و نئودیمیم» با راهنمایی دکتر احد قائمی دفاع خواهد نمود.
به دانشجویان دکترا توصیه میشود در این جلسه حضور داشته باشند http://ocwvc.unreal.iust.ac.ir/r۸c۲e۶nwvoo۹ برای ورود به سیستم از قسمت مهمان با ثبت نام و نام خانوادگی وارد شوید. چکیده عناصر پرازئودیمیم (Pr) و نئودیمیم (Nd) جزو عناصر نادر خاکی سبک هستند که با توجه به کاربردهای فراوانشان بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند. در این پژوهش استخراج حلالی Pr و Nd از محلول اسید هیدروکلریک با دو مخلوط مجزا سیانکس ۲۷۲/کروزن (سیستم I) و آلیکات ۳۳۶/تولوئن (سیستم II) مطالعه گردید. در این راستا اثر پارامترهای فرآیندی نظیر غلظت سیانکس ۲۷۲ (mol/L ۵۷/۰-۲۳/۰)، غلظت آلیکات ۳۳۶ (mol/L ۸۵/۰-۳۰/۰)، pH اولیه فاز آبی (۰/۵-۰/۲)، نسبت فاز آلی به آبی (۳-۱) و غلظت آمونیوم نیترات (mol/L ۶/۵-۲/۲) بر بازدهی استخراج و فاکتور جداسازی بررسی گردید. از روش سطح پاسخ (RSM) بر مبنای طرح مرکب مرکزی (CCD) به منظور مدلسازی تجربی و بهینهسازی استفاده گردید تا ابعاد جدیدی از اثرهای برهمکنشی در فرآیند استخراج حلالی یونهای فلزی روشن گردد. نتایج نشان داد که برهمکنشهای بین پارامتر موثری در فرآیند مورد مطالعه (بخصوص در سیستم II) وجود دارد که بازخوردهای متفاوت سیستم تحت شرایط فرآیندی مختلف را توجیه مینماید. نتایج حاصل از بهینهسازی نشان داد که سیستم II دارای عملکرد مناسبتری برای استخراج و جداسازی Pr و Nd از محلول اسید هیدروکلریک است. در این راستا بازدهی استخراج Pr و Nd و فاکتور جداسازی در بهینهسازی بازدهی هماستخراجی سیستم II به ترتیب برابر ۷/۹۹%، ۹/۹۳% و ۱/۲ و در بهینهسازی گزینشپذیری عملیاتی برابر ۸/۷۴%، ۲/۶۱% و ۱/۲ حاصل گردید. سینتیک استخراج Pr و Nd با استفاده از روش قطرات متحرک در یک ستون قطره منفرد مورد بررسی قرار گرفت. اثر پارامترهای اصلی ارتفاع ستون، قطر نازل و غلظت یونهای Pr، Nd، نیترات، هیدروژن و مولکول آلیکات ۳۳۶ بر نرخ استخراج مطالعه گردید. نتایج نشان داد که نرخ استخراج در صورت لحاظ نمودن زمان ماند واقعی، مستقل از ارتفاع ستون است. همچنین نرخ استخراج Pr تقریبا مستقل از غلظت Nd و نرخ استخراج Nd مستقل از غلظت Pr در بازههای غلظتی مورد مطالعه بدست آمد و روش رگرسیون خطی چندتایی (MLR)، جهت پیشبینی نرخ استخراج Pr و Nd مورد استفاده قرار گرفت. حضور اسید لاکتیک و اسید استیک در سیستم II به ترتیب میتواند سبب بهبود فاکتور جداسازی و بازدهی استخراج گردد که بیشترین فاکتور جداسازی برابر ۸/۲ بدست آمد. واژههای کلیدی: استخراج حلالی، آلیکات ۳۳۶، سیانکس ۲۷۲، پرازئودیمیم، نئودیمیم، روش سطح پاسخ.