دفاعیه دکتری در دانشکده مهندسی صنایع

رزیتا دقیق (دانشجوی دکتری رشته مهندسی صنایع- مهندسی سیستمهای اقتصادی-اجتماعی)، ۱۷ مهرماه ۱۴۰۰ از رساله دکتری خود با عنوان «طراحی شبکه انتقال و توزیع تابآور گاز طبیعی تحت شرایط شکست (مطالعه موردی زنجیره تأمین گاز طبیعی در ایران)»، به صورت مجازی دفاع خواهد نمود.
چکیده این رساله که راهنمایی آن را دکتر پیشوایی و مشاوره اش را دکتر جبلعاملی و دکتر پاکسرشت برعهده داشتهاند، به شرح زیر است. ضمنا این جلسه دفاعیه، ساعت ۸:۳۰ برگزار میشود.
لینک ورود به جلسه دفاع:
http://meeting.iust.ac.ir/
چکیده:
گاز طبیعی به خاطر تابآوری ذاتی از یک سو و پشتیبانی از تولیدهای گسترده و تجدیدپذیر از سوی دیگر، جزء اصلی سیستم تابآور انرژی در افق نیمه اول قرن حاضر میلادی میباشد. به دلیل ساختار پیچیده و گسترده شبکههای انتقال گاز طبیعی و عدم قطعیت در هزینهها و تقاضا، طراحی شبکه انتقال گاز طبیعی ابزاری مناسب برای بهبود این صنعت میباشد. پیچیدگی و گستردگی شبکههای انتقال گاز طبیعی باعث افزایش آسیبپذیری نسبت به اختلالات میشود؛ بنابراین هنگام طراحی شبکه انتقال گاز طبیعی، توجه به تابآوری که شبکه انتقال گاز طبیعی را قادر میسازد در مواجهه با اختلال، عملکرد مناسبی داشته باشد، ضروری است.
بررسی پژوهشهای قبلی نشان میدهد که مطالعه و مدلسازی ریاضی مساله طراحی شبکه انتقال گاز طبیعی که تابآوری شبکه را در بخشهای مختلف از جمله تولید، ذخیره، انتقال و مصرف بطور همزمان در نظر بگیرد به عنوان یک خلاء تحقیقاتی مورد بررسی قرار دارد. بنابراین در این تحقیق، دو مدل به منظور طراحی و برنامهریزی بهینه شبکه انتقال گاز طبیعی تابآور تحت شرایط ریسکهای معمول کسب و کار و اختلال ارائه شده است. در مدل اول، یک مدل دو مرحلهای بر مبنای ارزیابی ریسک هر مسیر از خطوط لوله و مدل بهینهسازی تصادفی- امکانی دو مرحلهای به منظور طراحی و برنامهریزی شبکه انتقال گاز طبیعی تابآور با توجه به چالشها در بخش خطوط لوله و مصرف توسعه داده شده است. همچنین، مدل ارائه شده تحت یک شرایط پویا طراحی شده و قادر است تصمیمات شبکه را در دورههای مختلف تعیین کند. از سوی دیگر، توجه به آسیبپذیری شبکه از طریق کمینهسازی بیشترین میزان کمبود در هر سناریو و بیشترین میزان ریسک ناشی از احداث خط لوله در هر دوره به عنوان یک هدف در کنار کمینهسازی هزینه شبکه بوده است. در مدل دوم، یک مدل دو هدفه با دو افق زمانی استراتژیک و کوتاه مدت به همراه چالشها در بخش تامین گاز طبیعی یعنی پالایشگاهها و مخازن ذخیرهسازی علاوه بر چالش در بخش خطوط لوله و مصرف ارائه شد. به منظور کاهش اثرات چالشهای رخ داده در این شبکه، استراتژیهای پیشگیرانه و واکنشی تابآوری در سطوح مختلف شبکه بکار گرفته شد. همچنین، اهداف مساله شامل کمینهسازی کل هزینهها و بیشینهسازی تابآوری شبکه از طریق کمینهسازی بیشترین میزان کسر تجمعی کمبود تقاضا در زمان اختلال میباشد. عملکرد هر دو مدل ارائه شده، به وسیله مطالعه موردی مورد ارزیابی قرار گرفته که بر اساس آنها نتایج مدیریتی مهمی حاصل شده است.
نتایج رساله نشان میدهد، میزان افت تابآوری شبکه ناشی از چالشهای قطع تولید پالایشگاه هاشمینژاد ۴۰%، قطع خط لوله سوم قبل از ایستگاه رشت ۶۴% و افزایش ۸% میزان مصرف تقاضا ۹۶% میباشد. همچنین، در گروه چالشهای خروج ایستگاههای تقویت فشار، قطع مجمع تاسیسات رشت تاثیر قابل توجهی بر کاهش میزان فشار در نقاط مصرف دارد. از سوی دیگر، نتایج نشان میدهد که بکارگیری استراتژیهای مخازن ذخیرهسازی زیر زمینی گاز طبیعی، گسترش ظرفیت تولید در پالایشگاه، خطوط لوله پشتیبان و مقاومسازی خطوط لوله به ترتیب بیشترین میزان تاثیر را بر مقاومت شبکه دارند و بطور تقریبی در یک هزینه مشخص به میزان ۵۴%، ۴۹%، ۴۱% و ۳۴% منجر به افزایش تابآوری شبکه خواهند شد. همچنین، بکارگیری تاسیسات اقماری نیز بر تابآوری شبکه تاثیر گذاشته، اما میزان تاثیر آن بستگی به تعداد بکارگیری واحدهای تاسیسات اقماری در نقاط مختلف یک استان دارد.
واژههای کلیدی: زنجیره تامین گاز طبیعی، طراحی شبکه انتقال گاز طبیعی، تابآوری، ارزیابی ریسک، عدم قطعیت
نشانی الکترونیکی: rozitadaghigh yahoo.com
|