بیانیه رئیس دانشگاه به مناسبت ۲۷ آذرماه و روز وحدت حوزه و دانشگاه
دکتر انبیاء (رئیس دانشگاه)، به مناسبت ۲۷ آذرماه و روز وحدت حوزه و دانشگاه، بیانیه‌ای به شرح زیر صادر کرد:
بسمه تعالی
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»
(قرآن مجید)
وحدت حوزه و دانشگاه، ضرورتها و الزامات:
حضرت امام خمینی(ره) ۲۷ آذر، سالروز شهادت شهید مفتح، را روز بزرگداشت وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری نمودند و مقام معظم رهبری بر اهمیت و ضرورت آن بارها تأکید نموده و می‌نمایند. به چند نکته از ضرورتها و الزامات آن اشاره می‌نماییم:
-
بعد از قرون وسطی، دانشمندان علوم تجربی به اربابان کلیسا گفتند: «بهشت نسیه مسیحیت، مال خود شما. ما با دستاوردهای علوم تجربی برای انسانها در روی زمین بهشت نقد می‌سازیم» و تا امروز هم در تلاشند.
-
دستاوردهای علوم تجربی، کشورهای غربی را با انقلاب صنعتی به قدرت نظامی رساند. اما این قدرت بدون معنویت و اخلاق، سراسر جهان را به آتش و خون کشید. با استعمار، استثمار و استحمار و بردگی و غارت کشورهای ضعیف نگاه داشته شده، رونق و رفاه موقتی و نسبی را برای بلاد خود فراهم نمودند.
-
نظام سرمایه‌داری با رویکرد ماکیاولیستی خود نه تنها علم را خنثی تعریف کرد، بلکه با از خودبیگانه کردن دانشمندان، آنها را نیز منفعل، تماشاچی، مزدور و خنثی معرفی نمود و در خدمت نظام دنیاپرست و هواپرست خود به بردگی گرفت.
-
به گواه صادق تاریخ، کشورهای پیشرفته صنعتی فاقد معنویت، در چند قرن گذشته با ایجاد جنگ‌های پایان‌ناپذیر ازجمله جنگ‌های اول و دوم جهانی و تا زمان معاصر، بزرگ‌ترین جنایت‌ها و فسادهای ممکن را مرتکب شده و می‌شوند و متأسفانه این رویکرد ضد انسانی را با انواع وسایل به همه جهان صادر نموده و می‌نمایند. با کمال تأسف، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی نیز از این تهاجم و شبیخون فرهنگی در امان نیستند.
-
حوزه‌های علیمه نیز در قرون اخیر بر خلاف گذشته، با کم‌توجهی به علوم تجربی، فلسفی، تفسیری، اخلاقی و عرفانی، مباحث تخصصی و اجتهادی خود را اغلب به وظایف شخصی و عبادی خلاصه نمودند اما با طلوع شخصیت‌های کم‌نظیری مانند مرحوم علامه طباطبایی، شهید مدرس، شهید مطهری و بالاخره حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی، جهش و خیزش عظیمی در حوزه‌های علیمه آغاز شده و با وجود پر برکت مقام معظم رهبری تداوم یافته است.
با توجه به آسیب‌شناسی وضع موجود، وحدت حوزه و دانشگاه الزاماتی دارد. علامه جوادی آملی می‌فرمایند: «اسلامی کردن علوم، دانشگاه را اسلامی می‌نماید» بنابراین:
-
علوم تجربی موجود که ترجمه‌ای و تقلیدی است، به دلیل روش‌های صرفاً «حسی – تجربی» فقط
می‌تواند علل «مادی و صوری» پدیده‌ها را تبیین و مورد بهره‌برداری قرار دهد و از علل
«فاعلی و غائی» آنها غافل است و نمی‌تواند خالق هستی و سیر و صیرورت رشد و تکامل بالقوه آنها را تشریح نماید، بنابراین ناقص، محدود و خطاپذیر است و باید به کمک «وحی الهی» که معصومانه و خطاناپذیر است آن را اصلاح و کامل نمود، تا موجب بحران محیط زیست و بی‌عدالتی در بهره‌برداری از خلقت نشود.
-
دانشمندان علوم تجربی، به دلیل نوع تخصص و روش حسی خود، انسان‌هایی جزءنگر و منفعل می‌شوند. در حالی که انسانها از منظر اسلامی، غیر از ابعاد مادی و نفوس «گیاهی و حیوانی» دارای فطرت الهی و نفوس «عقلانی و روحانی» به صورت «استعداد بالقوه» می‌باشند و با اراده و اختیار می‌توانند، تمام مراتب تکاملی وجود خود را تا اعلی علیین، مبتنی بر هدف از خلقت انسان، متعالی بنمایند. بنابراین غیر از کارهای تخصصی باید در خودسازی و تکامل جوهری خود و دانشجویان همت مضاعف داشته باشند.
-
دانشمندان علوم انسانی، باید در روش تحقیق علاوه بر دو منبع خطاپذیر «عقل تجربی و اجماع
خبرگان تخصصی» از دو منبع خطاناپذیر «کلام الهی و سنت معصومین(س)» برای اصلاح و تکمیل فرضیات خود بهره‌برداری نموده و با دو روش «استدلال منطقی و تفسیر تحلیلی» نظریات خود را به صورت تطبیقی مطرح و به اثبات رسانده و انتشار جهانی داشته باشند.
-
دانشمندان و هنرمندان مباحث میان دانشی باید «ایده ها، انگیره‌ها و روش‌های عملی» خود را در خلق آثار هنری، مبتنی بر «زیبائی‌شناسی، فلسفه هنر و راهحلهای اجرایی» از حکمت هنر اسلامی بهره‌برداری نمایند. خداوند متعال این سه مرحله از فرایندهای انسانی در خلق آثار هنری و معماری و شهرسازی را در مکتب اسلام تضمین نموده است.
- اساتید حوزه‌های علمیه نیز مبتنی بر توصیه‌های مکرر حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در مورد «فقه حکومتی» و «فقه پویا» لازم است با همه‌جانبه‌نگری، تحصیلات عالی خود را کاملاً تخصصی نمایند تا بتوانند پاسخگوی همه نیازهای فردی، اجتماعی و حکومتی باشند و دو بال حوزه و دانشگاه به حول و قوه الهی بتوانند تمدن نوین اسلامی با هویت «اسلامی – ایرانی» را تحقق‌پذیر نمایند.
و من الله التوفیق
منصور انبیاء
رییس دانشگاه علم و صنعت ایران
۲۷ آذر ۱۴۰۰
|
